Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014
Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΕΚΑ ΛΗΦΘΗΚΕ ΕΝ ΚΡΥΠΤΩ
Χαριστική βολή στην Καρδιά με τοξική χωματερή
Με μία διάτρητη απόφαση της Γενικής Γραμματείας Περιβάλλοντος, που ξεσηκώνει ήδη μεγάλο κύμα αντιδράσεων στη Δυτική Μακεδονία, βρήκαν λύση μπάλωμα, τα βιομηχανικά, μη ανακυκλώσιμα, στερεά, επικίνδυνα τοξικά απόβλητα της μισής Ελλάδας, και πιο συγκεκριμένα από τις βιομηχανικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Μακεδονίας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας και Αττικής, να καταλήγουν σε μία έκταση περίπου 260 στρεμμάτων, μέσα στο ορυχείο Καρδιάς των λιγνιτωρυχείων Πτολεμαΐδας της ΔΕΗ.
Η απόφαση του ΥΠΕΚΑ που ξεσηκώνει αντιδράσεις
Η νέα απόφαση, που στηρίζεται σε μία απλή τεχνική περιβαλλοντική μελέτη των ευπροσάρμοστων κατά περίπτωση υπηρεσιών του ΥΠΕΚΑ, προωθείται υπό την πίεση παραπομπής της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Επικρέμαται η επιβολή σωρευτικού προστίμου ύψους 14,9 εκατομμυρίων ευρώ και ημερησίου προστίμου 72.864 ευρώ, για το γεγονός ότι η χώρα μας δεν έχει ακόμη καταθέσει ένα αξιόπιστο εθνικό σχέδιο διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων, το οποίο όφειλε να υλοποιήσει έως το 2013. Η αντίστοιχη «λύση», που προωθήθηκε το 2010, η οποία προέβλεπε να καταλήγουν τα επικίνδυνα τοξικά και βιομηχανικά απόβλητα της νότιας Ελλάδας στις αντίστοιχες εγκαταστάσεις της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη, έχει ήδη τιναχθεί στον αέρα. Επειτα από αντιδράσεις και προσφυγές, η Ευρωπαϊκή Ενωση ακύρωσε το διαγωνισμό και τη χρηματοδότηση του έργου της Μεγαλόπολης, για περιβαλλοντικούς λόγους. Τώρα με την ίδια αποτυχημένη μέθοδο επιχειρείται η ΔΕΗ να μετατραπεί σε υποδοχέα και διαχειριστή τοξικών βιομηχανικών αποβλήτων στην Καρδιά Πτολεμαΐδας. Για αυτό το σκοπό, η απόφαση του ΥΠΕΚΑ προβλέπει να προστεθούν τρεις νέες κυψέλες, στις πέντε κυψέλες που λειτουργούν ήδη στο χώρο των ορυχείων Καρδίας. Σημειώνεται ότι η ΔΕΗ δεν διαθέτει την απαιτούμενη άδεια διαχείρισης, ενώ η άδειά της που αφορά αποκλειστικά τα απόβλητα αμιαντοτσιμέντου της ΔΕΗ από τις αναβαθμίσεις των πύργων ψύξης των λιγνιτικών σταθμών παραγωγής του βορείου συστήματος έχει λήξει από το 2009. Οι μονάδες που θα στέλνουν τα απόβλητά τους στην Καρδιά μέχρι τώρα έχουν υποχρέωση να τα μεταφέρουν σε μονάδες διαχείρισης του εξωτερικού.
Στα «μουλωχτά»
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η απόφαση του ΥΠΕΚΑ για τη νέα τοξική χωματερή της Καρδιάς προωθήθηκε σχεδόν στα «μουλωχτά», χωρίς καν να ενημερωθούν η Περιφέρεια και οι τοπικοί δήμοι, πολύ περισσότερο να υπάρξει διαβούλευση, που απαιτούν η εγχώρια και η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αντίθετα, πριν από περίπου ένα μήνα, στις 14 Οκτωβρίου 2014, η γενική γραμματέας του ΥΠΕΚΑ Νάντια Γιαννακοπούλου αποφάσισε την Εγκριση Τεχνικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (ΤΕΠΕΜ) για το έργο «Κατασκευή τριών νέων κυψελών εντός υφιστάμενου Χώρου Διαχείρισης Βιομηχανικών Αποβλήτων σε λιγνιτωρυχείο της ΔΕΗ Α.Ε.». Με τη νέα απόφαση (αρ. πρωτ. 175510 και ΑΔΑ: ΒΧΗΒ0-37Ε) εξειδικεύονται οι περιβαλλοντικοί όροι για την κατασκευή τριών (3) νέων κυψελών στις οποίες μπορούν να διατίθενται στερεά, μη ανακυκλώσιμα επικίνδυνα απόβλητα. Η απόφαση εντοπίστηκε μόλις τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα από τη «Διαύγεια» και άνοιξε ο κύκλος των αντιδράσεων από την Περιφέρεια και τους δήμους Κοζάνης, Εορδαίας κ.ά., που ετοιμάζουν κινητοποιήσεις και δικαστικές προσφυγές.
«Η Δυτική Μακεδονία δεν θα γίνει χωματερή αποβλήτων» τονίζεται στην ανακοίνωση της Περιφέρειας, ενώ ειδικότερα επισημαίνεται ότι: 1. Οι περιβαλλοντικοί όροι για τη διαχείριση βιομηχανικών αποβλήτων σε χώρο των λιγνιτωρυχείων της ΔΕΗ Α.Ε. (Α.Π. 124528/7-5-2004 ΚΥΑ) αφορά σε προϊόντα αμιαντοτσιμέντου. 2. Με την υπ' αριθμ. 36526/1261 (σχ. 37550/1199, 37052/1185)/19-6-2006 απόφαση του γεν. γραμματέα Περιφέρειας Δυτ. Μακεδονίας χορηγήθηκε άδεια για τη δραστηριότητα συλλογής, μεταφοράς και διάθεσης αποβλήτων αμιαντοτσιμέντου στο πεδίο Καρδιάς του ΛΚΔΜ της ΔΕΗ Α.Ε. σύμφωνα με την ΚΥΑ Η.Π. 13588/725/28-3-2006. Η ισχύς της ανωτέρω άδειας έληξε στις 1-4-2009 και ως εκ τούτου δεν υπάρχει σήμερα άδεια διαχείρισης. 3. Με την Α.Π. οικ. 129022/20-8-2010 παρατάθηκε η ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων μέχρι 31-12-2020 χωρίς καμία τροποποίηση. 4. Με το Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209 Β) άρθρο 12 παρ. 1 καταργούνται όλες οι άδειες και εγκρίσεις για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων που προβλέπονται στην υφιστάμενη νομοθεσία. Οι άδειες διαχείρισης ενσωματώνονται στις εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων. Ως εκ τούτου, προκειμένου να γίνει η διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων που προβλέπει η ΤΕΠΕΜ, πρέπει να προηγηθεί η τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων του 2004 και να συμπεριλάβει και το σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων. Γίνεται, επομένως, αντιληπτό ότι καμία ισχύ δεν έχει η αδειοδότηση του 2004. Ταυτόχρονα, η έγκριση της Τεχνικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (ΤΕΠΕΜ) δεν έχει έρθει ποτέ έως σήμερα τόσο στη Γραμματεία του Περιφερειακού Συμβουλίου όσο και στη Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού, όπως φαίνεται στον πίνακα κοινοποιήσεων στη Διαύγεια. Η ανακοίνωση υπογραμμίζει ακόμη ότι: «Η έκδοση της απόφασης είναι παράτυπη και δεν αποτελεί άδεια διαχείρισης, αφού αυτή πρέπει να ενσωματωθεί στην Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων. Η συγκυβέρνηση των Αθηνών άλλη μία φορά αποφάσισε για εμάς χωρίς εμάς. Η στοχοποίηση της Δυτικής Μακεδονίας δεν θα περάσει!» Και καταλήγει: «Είμαστε και πάλι απέναντι στη συγκυβέρνηση και τους "υπαλλήλους" της, που για άλλα φωνάζουν στον τόπο μας κι άλλα υλοποιούν στην Αθήνα. Με απόφαση του περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρου Καρυπίδη θα υπάρξει προσφυγή με όλα τα ένδικα μέσα για την ακύρωση της απόφασης της Γ.Γ. του ΥΠΕΚΑ».
** Τι θα καταλήγει στην Καρδιά
Η συνολική χωρητικότητα των τριών νέων κυψελών θα είναι 94.200 τετραγωνικά μέτρα.Τα μη ανακυκλώσιμα, στερεά, επικίνδυνα απόβλητα, που μπορούν να γίνονται αποδεκτά για διάθεση στον ΧΔΒΑ, είναι:
* Πτητική τέφρα και σκόνη λέβητα πετρελαίου.
* Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες.
* Στερεά απόβλητα από την επεξεργασία αερίων που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες.
* Σκόνη καυσαερίων που περιέχει επικίνδυνες ουσίες.
* Σκωρίες πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής (από τη θερμική μεταλλουργία μολύβδου).
* Σκόνη καυσαερίων (από τη θερμική μεταλλουργία μολύβδου).
* Αλλα σωματίδια και σκόνη (από τη θερμική μεταλλουργία μολύβδου).
* Σκόνη καυσαερίων.
* Απόβλητα υλικών αμμοβολής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες.
* Μονωτικά υλικά που περιέχουν αμίαντο.
* Αλλα μονωτικά υλικά που αποτελούνται από επικίνδυνες ουσίες ή τις περιέχουν.
* Υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο.
* Τέφρα και σκωρία κλιβάνου που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες.
* Πτητική τέφρα που περιέχει επικίνδυνες ουσίες.
